1.) Mano a balud nga Americano ti mangidarum maibusor iti sistema ti pagbaludan a mangtengtengngel kadakuada a kautibo?

27 iti tunggal 1,000 a balud ti mangipila iti State wenno Federal Lawsuit maipapan iti pannakaagasda.

Impormasion manipud iti: Ti Unibersidad ti Michigan Law School

https://www.law.umich.edu/facultyhome/margoschlanger/Documents/Publications/Inmate_Litigation_Results_National_Survey.pdf

2.) Mano a tattao ti nakabalud idiay America?

Idi 2025, ti populasion dagiti pagbaludan ti E.U. ket mapattapatta a dandani 2 a milion a tattao. Daytoy a bilang iramanna dagiti indibidual a naibalud kadagiti pagbaludan ti estado, pederal a pagbaludan, lokal a pagbaludan, ken dadduma pay a pasilidad ti koreksion. Ti report ti "Mass Incarceration: The Whole Pie 2025" ti Prison Policy Initiative ket mangipaay ti kaaduan a komprehensibo a panangkita iti daytoy a naibalud a populasion. Ti incarceration rate idiay US ket maysa kadagiti kangatuan iti lubong, nga addaan iti 583 a tattao iti kada 100,000 a naibalud.

https://www.prisonpolicy.org/reports/pie2025.html#:~:text=Together%2C%20these%20systems%20hold%20nearly,centers%2C%20state%20psychiatric%20hospitals%2C%20and

3.) Gapuna, ania ti bilang dagiti balud nga Americano a mangidarum maipapan iti pannakatratoda iti kada tawen?

Ti dua a milion a mabingay iti sangaribu ket katupag ti dua ribu

Dua ribu a daras duapulo ket pito ket katupag ti 54,000

Gapuna, agarup 54,000 a balud nga Americano ti mangidarum iti korte ti estado wenno pederal maipapan iti pannakatratoda iti kada tawen.

4.) Amin kadi a balud a naabuso idiay America ket mangidarum?

No nabasam ti librok, ammom nga ammo ti sistema ti pagbaludan ti eksakto nga aramidenna tapno malimitaran ti abilidad ti balud a mangidarum. Naan-anay a pinasardengda ti abilidadko a mangidarum kadakuada. No ikabilangantayo ti kaadu dagiti balud a naabuso a saan a mangidarum, ti aktual a bilang dagiti balud nga Americano a naabuso kadagiti pagbaludan ti America ket nangatngato nga amang ngem ti 54,000 - nangatngato nga amang. Saan laeng a limitado ti kaadu dagiti darum gapu kadagiti nalimed, nalimed nga aramid ti sistema ti pagbaludan, no di ket gapu met iti abilidad ti balud a mangidarum. Dadduma a balud ti saan a mangidarum maipapan iti pannakaabusoda gapu ta dida kayat a makita a nakapuy wenno ‘snitch’. Saan la nga ammo ti dadduma a balud no kasano ti mangidarum ken awan ti tumulong kadakuada. Ti kinaignoranteda ti mangpasardeng kadakuada. Ti sabali pay a dakkel unay a grupo a pulos a di mangidarum ket dagiti addaan iti depekto ti isip. Awan lattan ti mental nga abilidadda a mangtarus iti mapaspasamak kadakuada, uray pay no ania ti aramidenda maipapan iti dayta. Idi addaak iti pagbaludan, natakuatak a dagiti balud nga addaan parikut iti isip ti kaaduan nga abusuen dagiti guardia. Awan ti buteng dagiti guardia kadagiti balud a ‘Mental Health’ ken kanayon nga abusuenda ida. Masakit ngem pudno.

5.) Agulbod kadi dagiti balud maipapan iti pannakaabusoda?

Nasurok a sangapulo ket uppat a tawenen a naibaludak ket nasarakak a ti panangibaga kadakayo a inabuso dagiti empleado ti pagbaludan ket kurang ti panagkullayaw ti dadduma a balud. Pagbalinenna a kasla nakapuy ti agrekreklamo a balud ken masansan a pakaigapuan ti pannakaimarkada dayta a balud kas ‘snitch’ gapu iti panangusar iti legal a sistema. Ti sapasap a mentalidad dagiti balud ket rumbeng a pisikal a rautem ti asinoman a guardia a mangdangran kenka. Ti panagibales iti porma ti pisikal nga agresion ket pagsidsiddaawan dagiti balud, idinto ta dagiti darum ket agkullayaw. Gapuna, nupay mabalin nga agulbod ti dadduma a balud maipapan iti pannakaabuso, saan nga agulbod ti kaaduan a balud. Agpegpeggadda iti pisikal a kinaranggas agpadpada manipud kadagiti empleado ti pagbaludan ken dadduma pay a balud babaen ti panangiparangda kadagiti estoriada. Manmano ti panagulbod.

6.) Adda kadi linteg ti America a na-engineer tapno mapasardeng dagiti balud a mangidarum maipapan iti panangabuso kadakuada dagiti empleado ti pagbaludan?

Wen, dadduma a linteg ti mangsalaknib iti sistema ti pagbaludan manipud kadagiti darum, isu a narigrigat kadagiti balud ti mangidarum gapu iti panaglabsing iti konstitusion wenno kasasaad ti pagbaludan. Ti Prison Litigation Reform Act (PLRA) ti kangrunaan a pagarigan ti kasta a lehislasion. Ibilinna a dagiti balud ibusenda amin nga administratibo a remedyo sakbay nga agdarumda a mainaig kadagiti kasasaad ti pagbaludan. Masansan a dagiti balud ket maibalud a naisina nga awan ti koreo wenno pannakagun-od kadagiti administratibo a remedyo, a maawagan iti ‘reklamo’, isu a dida makaidarum. Ilawlawagko no kasano a naaramid daytoy kaniak iti librok. Ammo ti sistema ti pagbaludan no dika makaipila iti reklamo, dika pulos makaidarum, isu nga agus-usarda kadagiti nalimed, nalimed a taktika a kas iti panangikabil iti balud iti containment tapno malapdan ti umuna nga addang iti proseso ti darum. Ti containment ket no maikabil ti balud iti isolation cell ket maibaga kadagiti guardia a dida ited ti balud kadagiti pormas a mangipila iti reklamo ken ibellengda ti aniaman a naisurat a reklamo iti basuraan imbes nga isubmite dagitoy. Naaramid daytoy kaniak idiay Central Prison idiay Raleigh, North Carolina tapno masiguradok a diak pulos makaidarum maipapan iti pannakaabuso a sinagabak sadiay.

Adda pay dadduma a Pederal a linteg a manglapped kadagiti balud a mangidarum maipapan iti pannakaagasda. Ti agsolsolo a pederal a hues ket basaenna ti tunggal reklamo ti balud ken addaan iti bileg a mangikkat iti dayta a dina mangngeg ti ebidensia no ibilangna a ‘pantastiko’ wenno ‘delusional’ ti darum. Daytoy a linteg palubosanna dagiti empleado ti pagbaludan a mangabuso kadagiti balud babaen laeng ti panangaramidda iti banag a nalaka a maibilang a ‘pantastiko’, kas iti panangusar iti metal a poste a mangkabil iti balud. Daytoy ti sabali pay a pagkurangan ti panangabuso iti pagbaludan. No la ketdi ta adda ‘nauyong’ nga aramiden ti sistema ti pagbaludan, saanda a maidarum. Pagsasaritaak no kasano a napasamak daytoy kaniak iti librok.