Ebongolami na ordinatɛrɛ
Mokangami ya Amerika
Makambo ya mikemike
1.) Combien de prisonniers américains ba procès contre système ya prison kokanga bango na bokangami?
Bakangami 27 kati na bato 1 000 bakɔtisaka Mokanda ya Leta to ya Leta mpo na ndenge oyo basalisi bango.
Ba sango euti na: Eteyelo ya mibeko ya Iniversite ya Michigan
https://www.law.umich.edu/facultyhome/margoschlanger/Documents/Publications/Inmate_Litigation_Results_National_Survey.pdf
2.) Bato boni bazali na boloko na Amerika?
Na 2025, bato oyo bazali na bolɔkɔ ya États-Unis bazali pene na milio 2. Motángo yango esangisi bato oyo bakangami na babolɔkɔ ya Leta, na babolɔkɔ ya Leta, na bolɔkɔ ya mboka, mpe na bisika mosusu ya kosembola bato. Lapolo ya Initiative ya Politique ya boloko "Mass Incarceration: The Whole Pie 2025" epesi makanisi ya mobimba mingi ya population oyo ekangami. Taux ya bokangami na Etats-Unis ezali moko na oyo eleki mingi na mokili, na bato 583 na kati ya 100.000 oyo bakangami.
https://www.prisonpolicy.org/reports/pie2025.html#:~:text=Together%2C%20these%20systems%20hold%20nearly,centers%2C%20state%20psychiatric%20hospitals%2C%20and
3.) Bongo, motángo boni ya bakangami ya Amerika oyo bazali kofunda na tribinale mpo na ndenge oyo basalisi bango mbula na mbula?
Milió mibale ekabolami na nkóto moko ekokani na nkóto mibale
Nkóto mibale mbala ntuku mibale na nsambo ekokani na 54.000
Na yango, bakangami soki 54 000 ya Amerika bafundaka na tribinale ya etúká to ya fédéral mpo na ndenge oyo basalisaki bango mbula na mbula.
4.) Ba prisonniers nionso oyo ba bebisami na Amerika ba procurer ba procès?
Soki otangi buku na ngai, oyebi ete ebongiseli ya bolɔkɔ eyebi malamu nini esengeli kosala mpo na kopekisa moto ya bolɔkɔ akoki kofunda moto na tribinale. Bapekisaki mpenza makoki na ngai ya kofunda bango. Soki tozwi na makanisi motango ya bakangami oyo babebisami oyo bafundaki te, motango ya solo ya bakangami ya Amerika oyo babebisami na ba boloko ya Amerika ezali mingi koleka 54.000 - eleki mingi. Motango ya ba procès ekangami kaka te na misala ya kobombana, ya kobombana na système ya boloko, kasi mpe na makoki ya mokangami ya kofunda. Bakangami misusu bafundaka te mpo na kobebisama na bango mpo balingi te komonana lokola moto ya bolembu to ya 'snitch'. Bakangami mosusu bayebi kaka te ndenge ya kofunda na tribinale mpe bazali na moto ya kosalisa bango te. Kozanga boyebi na bango epekisaka bango. Etuluku mosusu ya monene mpenza oyo efundaka ata moke te ezali bato oyo bazali na mikakatano ya makanisi. Bazali kaka na makoki ya makanisi te ya kososola nini ezali kokómela bango, tóloba lisusu te nini basengeli kosala mpo na yango. Ntango nazalaki na bolɔkɔ, namonaki ete bakangami oyo bazalaki na mikakatano ya makanisi nde bazalaki konyokola mingi na bakɛngɛli. Bakɛngɛli bazalaki kobanga te bakangami ya ‘Santé mentale’ mpe bazalaki ntango nyonso konyokola bango. Malade kasi ya solo.
5.) Ba prisonniers bakosaka lokuta po bazo bebisa bango?
Nazalaki na bolɔkɔ mbula koleka zomi na minei mpe namonaki ete koloba ete basali ya bolɔkɔ babebisaki yo ezali likambo oyo bakangami mosusu batyolaka yo. Ezali kosala ete mokangami oyo azali komilelalela amonana lokola azali na bolɛmbu mpe mbala mingi esalaka ete bábenga mokangami wana lokola ‘snitch’ mpo asalelaki ebongiseli ya mibeko. Mentalité générale entre ba prisonniers ezali que esengeli obeta physiquement gardien nionso oyo asali yo mabe. Bakangami basepelaka na kozongisa mabe na lolenge ya kobundisa nzoto, nzokande bafundami na tribinale bato batyolaka miso. Na yango, atako bakangami mosusu bakoki kokosa mpo na kobebisama, mingi mpenza basalaka yango te. Bazali kotya na likama ya mobulu ya nzoto epai ya basali ya bolɔkɔ mpe bakangami mosusu na ndenge bazali kobimisa masolo na bango. Kokosa esalemaka mingi te.
6.) Amerika ezali na mibeko oyo esalemi na ingénierie mpo na kopekisa bakangami bafunda na mibeko mpo na kobebisama na bango na basali ya boloko?
Ɛɛ, mibeko mosusu ebatelaka ebongiseli ya bolɔkɔ mpo báfunda bango te, mpe yango esalaka ete bakangami ezala mpasi mingi mpo na kofunda mpo na kobuka mobeko-mokonzi to makambo ya bolɔkɔ. Mobeko ya mbongwana ya makambo ya bolɔkɔ (PLRA) ezali ndakisa ya libosoliboso ya mibeko ya ndenge wana. Ezali kopesa mitindo ete bakangami bálekisa mayele nyonso ya administratif liboso ya kofunda na tribinale oyo etali makambo ya bolɔkɔ. Mbala mingi bakangami bakangamaka bango moko sans poste to accès na ba recours administratifs, oyo babengaka ‘plainte’, yango wana bakoki kofunda te. Nalimbolaka ndenge oyo basalaki ngai likambo yango na buku na ngai. Système ya boloko eyebi soki okoki kofunda te, okoki ata moke te kofunda, yango wana basalelaka mayele ya kobombana, ya kobombana lokola kotia mokangami na bokangami mpo na kopekisa litambe ya yambo na mosala ya kosamba. Contention ezali tango batie mokangami na cellule ya isolement mpe bayebisaka ba gardes bapesa prisonnier ba formulaires ya ko déposer plainte te mpe babwakaka ba plaintes nionso oyo ekomami na poubelle na esika ya kotinda yango. Yango esalemaki epai na ngai na bolɔkɔ ya Central Prison na Raleigh, na Caroline du Nord mpo na komindimisa ete nakoka ata moke te kofunda na tribinale mpo na kobebisama oyo nanyokwamaki kuna.
Ezali na mibeko misusu ya Fédéral oyo epekisaka bakangami kolanda ba procès mpo na traitement na bango. Zuzi fédéral oyo azali ye moko atangaka plainte moko na moko ya mokangami mpe azali na nguya ya koboya yango kozanga koyoka bilembeteli soki amoni ete mokanda ya kosamba ezali ‘fantastic’ to ‘delusional’. Mobeko oyo epesi nzela na basali ya boloko kobebisa bakangami na kosalaka kaka likambo oyo etalelami na pete lokola ‘ya kokamwa’, lokola kosalela nzete ya ebende mpo na kobeta mokangami. Oyo ezali libulu mosusu mpo na kobebisama na bolɔkɔ. Tant que système ya prison esali eloko ya 'fou', bakoki kofundama te. Nalobelaka ndenge likambo yango ekómelaki ngai na buku na ngai.